W okresie dojrzewania następuje szybki wzrost i rozwój młodych organizmów, dlatego należy szczególnie zadbać o prawidłowy sposób odżywiania, który zapewni w dostatecznej ilości potrzebne składniki odżywcze. Właściwe odżywianie nie tylko odpowiada za prawidłową budowę ciała i rozwój fizyczny, ale także, w dużej mierze, ma wpływ na procesy przyswajania wiedzy, zapamiętywania, a także układ odpornościowy.
Główne „grzechy żywieniowe” nastolatków
Dieta oraz trendy żywieniowe młodzieży uzależnione są od panującej mody, reklam oraz błędnych przyzwyczajeń wyniesionych z domu.
Energetyki
W ostatnim czasie bardzo modne wśród młodzieży stały się napoje energetyzujące, których zadaniem jest podniesienie sprawności umysłowej, koncentracji i wydajności organizmu. Zawarte w tych napojach duże ilości kofeiny i tauryny wpływają negatywnie na młody organizm.
Długotrwałe picie tych napojów może wywołać:
- palpitację serca,
- zwiększyć ryzyko udarów,
- spowodować rozdrażnieni
- oraz nadpobudliwość nerwową
Fast foody
Wysoko przetworzona żywność, do której zaliczamy hamburgery, chipsy, pizze, zapiekanki, kebaby, chińskie zupki to największe „grzeszki” młodzieży. To te grupy produktów spożywane w nadmiarze przyczyniają się do powstawania otyłości oraz innych chorób cywilizacyjnych w wieku dorosłym.
Na tej negatywnej liście nie można pominąć dużej ilości słodyczy, wypijanych litrów słodkich napojów gazowanych typu cola czy oranżada, które także przyczyniają się do wzrostu wagi i demineralizacji kości.
Najczęstsze błędy żywieniowe:
- mało urozmaicona dieta
- nieregularne spożywanie posiłków
- niejedzenie pierwszego śniadania przed wyjściem do szkoły
- zastępowanie drugiego śniadania w szkole słodyczami, słodkimi bułkami, pączkami itp.
- małe spożycie warzyw i owoców
Czego nie może zabraknąć w diecie nastolatków
Racjonalne żywienie powinno składać się z co najmniej pięciu posiłków w ciągu dnia. Pierwsze śniadanie jest bardzo ważne z punku widzenia żywieniowego, daje zastrzyk energii i przygotowuje organizm do wzmożonego wysiłku umysłowego i fizycznego. Posiłek ten powinien składać się z pełnoziarnistego pieczywa lub płatków zbożowych (muesli z mlekiem lub jogurtem). Na pierwsze śniadanie nie może zabraknąć nabiału. Dobrym dodatkiem do pieczywa są serki twarogowe, homogenizowane, jajecznica, wędlina. Pamiętajmy także o warzywach: sałacie, rzodkiewce, szczypiorku, papryce, pomidorze lub ogórku.
Produkty mleczne
Młodzież powinna codziennie zjadać lub wypijać odpowiednik połowy litra mleka. Jeśli ktoś nie lubi mleka, może zastąpić je jogurtem, serkiem, twarożkiem lub kefirem. Te produkty mogą także stanowić drugie śniadanie w szkole.
Produkty zbożowe
W żywieniu nastolatków ważną rolę odgrywają produkty zbożowe. Pieczywo pełnoziarniste, razowe (bogate w błonnik) i kasze są składnicą witamin i składników mineralnych i, co bardzo ważne, nie tuczą.
Mięsa
Mięsa stanowią główne źródło pełnowartościowego białka, które jest składnikiem budulcowym. Poleca się białe mięso: kurczak, indyk, gęś, ale także chude mięso czerwone. Ważnym elementem pożywienia są ryby, które dostarczają nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3. Ministerstwo Zdrowia zaleca, by dzieci i młodzież szkolna jadły ryby minimum dwa razy w tygodniu.
Warzywa i owoce
W menu młodzieży nie może zabraknąć warzyw i owoców. W tym okresie życia zaleca się od 3 do 4 porcji dziennie. Warzywa i owoce są źródłem witamin i składników mineralnych. Do kanapki na drugie śniadanie obowiązkowo musi być dodany jakiś owoc. Bardzo dobrze nadają się do tego jabłka, gruszki, banany, brzoskwinie.
Przekąski
Słone chrupki, chipsy, paluszki to przekąski, które można zastąpić orzechami włoskimi, migdałami, pestkami dyni lub słonecznika. Dobrze sprawdzają się suszone owoce. Nie będzie odstępstwem od zasad zjedzenie od czasu do czasu kawałka czekolady z orzechami, ewentualnie batonika z pełnymi ziarnami zbóż lub ciasteczek wielozbożowych.
